Bir GES (Güneş Enerjisi Sistemi) yatırımında karar genellikle iki başlıkta netleşir: Teknik seçimin doğruluğu ve finansmanın sürdürülebilirliği. İlki mühendislik ve saha verisiyle; ikincisi ise iyi planlanmış kredi, leasing veya katılım finansı kurgusuyla çözülür. Bu yazı, 2025 Türkiye koşullarında konut, KOBİ ve sanayi ölçeğinde uygulanabilir finansman alternatiflerini; başvuru sırasında istenen teknik belgeleri; nakit akışını zorlamayan ödeme planlarını ve bankalarla iletişimde dikkat edilmesi gereken noktaları, Solmeksan Enerji’nin EPC (mühendislik-tedarik-kurulum) deneyimiyle özetler.
Hangi finansman yolu kime uygun?
- Konut ve küçük ticarethane: Daha sade teminat, daha kısa-orta vade ve düzenli gelir akışı arayanlar için bankaların yeşil/enerji verimliliği temalı kredileri.
- KOBİ ve sanayi: Donanım mülkiyetini sözleşme sonunda devralmak; taksitleri tesisin ürettiği tasarrufla ödemek isteyenler için leasing (finansal kiralama).
- Faizsiz çözüm arayanlar: Katılım finansmanı (kâr payı) ürünleri; nakit akışına uyumlu geri ödeme ve ödemesiz dönem opsiyonlarıyla tercih edilebilir.
Not: Lisanssız üretim çerçevesinde öz tüketim odaklı GES projeleri, dağıtım şirketi başvuruları ve mahsuplaşma usulleriyle birlikte değerlendirilir. Finansman kuruluşlarının teknik inceleme dosyaları bu mevzuatın çıktıları üzerine kurulur.
Banka kredileri: Konut, KOBİ ve kurumsal uygulamalar
Bankalar 2025’te konut-üstü ve işletme çatılarındaki GES yatırımları için farklı ürün aileleri sunuyor. Ürün isimleri ve kampanya koşulları değişse de pratikte aşağıdaki yapı yaygındır:
- Ürün tipi: Yeşil/enerji verimliliği kredisi, ticari yatırım kredisi, KOBİ özel GES kredisi.
- Vade: Konutta genelde orta vade; KOBİ’de 36–60 ay bandı sık görülür. Bazı ürünlerde sınırlı ödemesiz dönem olabilir.
- Teminat: Konutta gelir belgesi ve banka içi değerlendirme; KOBİ’de işyeri ipoteği, kefalet ve/veya temlik kombinasyonları.
- Masraf ve sigorta: Dosya masrafı, hayat/sigorta paketleri ve ekipman sigortası; teklif aşamasında netleştirilir.
Başvuru sürecini hızlandırmak için bankaların talep ettiği teknik uygunluk ve üretim simülasyonu dosyalarını, elektrik faturası ve tüketim profiliyle birlikte baştan toplamak doğru yaklaşımdır. Solmeksan olarak ön fizibiliteyi üretim-tüketim eşleşmesi (self-consumption) mantığıyla hazırlayıp, bankanın karar komitesine anlaşılır sunum dosyaları sağlar; soruları henüz keşif aşamasında kapatmayı hedefleriz.
Leasing (finansal kiralama): Bilanço ve nakit akışı açısından
Leasing, özellikle KOBİ ve sanayide GES’in “fatura öder gibi” finanse edilmesini sağlar. Sözleşme boyunca ekipmanın mülkiyeti leasing şirketinde kalır; kiracı taksitlerini öder ve dönem sonunda mülkiyet devir olur. Avantajları:
- Nakit akışı uyumu: Ödeme planı, tesisin sağladığı tasarruf/gelir ile hizalanabilir.
- Vergisel ve muhasebesel esneklik: Amortisman ve kira giderleri planlaması ile bilanço yönetimi kolaylaşabilir.
- Teminat yapısı: Ekipman rehni ve proje temelli değerlendirme; banka kredisinden farklı bir değerlendirme mantığı sunabilir.
Dikkat edilmesi gerekenler: Sözleşmedeki sigorta/kasko kapsamı, bakım-onarım sorumlulukları, erken kapama/ara ödeme hükümleri ve varsayılan kullanım dışı kalma (force majeure vb.) maddeleri teklif aşamasında netleştirilmelidir.
Katılım finansmanı: Faizsiz model nasıl işler?
Katılım finans kuruluşları GES’i kâr payı esaslı modellerle finanse eder. Taksitler kâr payı/ana para bileşenleri üzerinden şekillenir; bazı ürünlerde belirli süreli ödemesiz dönem bulunabilir. Temel fark, fiyatlamanın “faiz” yerine “kâr payı” olarak tasarlanması ve sözleşme metinlerinde kullanılan terminolojidir. Dosya içeriği ise çoğunlukla banka kredisi ve leasing başvurularındaki teknik-hukuki belgelerle benzer seviyededir.
Başvuru dosyanızda mutlaka bulunması gerekenler
- Ön fizibilite ve üretim simülasyonu: Çatı/arsa gölgeleme analizi, panel yerleşimi, inverter kurgusu, yıl içi üretim dağılımı.
- Tüketim profili ve faturalar: Aylık tüketim, tarife bilgisi (tek/çok zamanlı), varsa reaktif durumu, puant saatleri.
- Teknik şartname: Panel (half-cut, N-type vb.), inverter (MPPT sayısı, verim sınıfı), AC/DC kablolama, koruma ve izleme.
- Statik rapor/çatı mühendisliği: Özellikle sandviç panelli ve geniş açıklıklı endüstriyel çatılarda zorunlu.
- Mevzuat ve bağlantı dosyası: Dağıtım şirketi başvuru evrakları, keşif/kabul adımları, sayaç ve mahsuplaşma usulü.
- Finansal projeksiyon: Nakit akışı, “duyarlılık analizi” (fiyat, üretim, bakım maliyeti, kur), geri dönüş ufku.
Temsili finansman kurguları (rakam vermeden mantık anlatımı)
1) Konut – 6 kW çatı GES
- Finansman: Yeşil ihtiyaç/enerji verimliliği kredisi.
- Planlama: Taksitleri, hane faturasında beklenen düşüşle kısmen dengeleyecek vade; yıl içi üretim dalgalanmaları için güvenli marj.
- İpucu: Çatı gölgelemesi yüksekse daha kısa vade yerine sistem boyutunun ve montaj kalitesinin optimize edilmesi daha etkilidir.
2) KOBİ – 80–150 kWp çatı GES
- Finansman: Leasing.
- Planlama: Üretim-tüketim eşleşmesi yüksek saatlere odaklı; ödemesiz dönemle devreye alma sonrası nakit akışına yumuşak geçiş.
- İpucu: Pik yaz aylarında bakım planı ve varsa işletme içi yeni yüklerin (klima, motor) senaryosu baştan yazılmalı.
3) Sanayi – ~1 MWp arsa/çatı GES
- Finansman: Kurumsal kredi veya kurumsal leasing.
- Planlama: Saha güvenliği, SCADA/izleme, yedek parça ve bakım sözleşmesi, üretim sürekliliği metrikleri finansör için kritik.
- İpucu: Duyarlılık analizinde elektrik birim fiyatı, üretim kayıpları ve olası kapasite kısıtları için muhafazakâr senaryolar kullanılmalı.
Riskler ve duyarlılık analizi: Yatırımcı neye bakmalı?
- Fiyat belirsizliği: Elektrik birim fiyatındaki değişimler geri dönüşü etkiler; tek bir sabit sayı yerine bandlarla çalışın.
- Üretim oynaklığı: Radyasyon verisi, gölgeleme ve sıcaklık; panel/inverter seçimi ve montaj kalitesiyle birlikte düşünülmeli.
- Bakım ve kesinti: O&M planı (temizlik, arıza, garanti süreçleri) ve sigorta kapsamı yazılı olsun.
- Finansal koşullar: Vade, kâr payı/faiz, masraf ve teminatlar dönemsel güncellenir; her zaman güncel yazılı teklif alın.
Solmeksan nasıl çalışır?
İzmir merkezli bir EPC firması olarak proje yönetimini üç adımda yürütürüz: (1) Veri ve keşif (tüketim profili, çatı/arsa analizi, gölgeleme ve statik), (2) Tasarım ve fizibilite (üretim simülasyonu, inverter-dizayn optimizasyonu, finansman kurgusu), (3) Kurulum ve işletme (iş güvenliği, kabul süreçleri, izleme ve bakım). Banka/leasing başvurularında talep edilen teknik dosyaları eksiksiz hazırlar, finansörün sorabileceği soruları daha keşif aşamasında kapatırız. İletişim için: https://www.solmeksan.com/p/iletisim.html
Daha derine inmek isteyenler için önerilen okumalar
- Neden herkes farklı fiyat veriyor? GES tekliflerinde 5 kritik fark
- Şebekeye enerji satışı: 25 kW altı sistemlerde mevzuat ve getirisi
- Evde GES tasarruf analizi: 2025
Sık sorulan sorular
Kredi mi, leasing mi daha uygun?
Kredi küçük-orta ölçekli projelerde ve sade teminat isteyenlerde öne çıkar. Leasing, KOBİ ve sanayide nakit akışına uyumlu taksit ve bilanço avantajlarıyla tercih edilir.
Katılım finansı ile banka kredisi arasındaki temel fark nedir?
Fiyatlama “faiz” yerine “kâr payı” terminolojisiyle yapılır; sözleşme dili ve değerlendirme süreçleri buna göre kurgulanır. Teknik dosya gereksinimleri benzerdir.
Ödemesiz dönem her üründe var mı?
Hayır. Ürün programına bağlıdır; varsa süresi sınırlıdır ve toplam maliyete etkisi teklif aşamasında değerlendirilmelidir.
Rakamları tek bir geri dönüş süresiyle özetlemek doğru mu?
Değil. Elektrik fiyatı, üretim oynaklığı, bakım ve finansal koşullar değişkendir. Bu nedenle aralık yaklaşımı ve duyarlılık analizi tercih edilmelidir.
*Teknik Not: Bu yazıdaki maliyet ve kazanç verileri, 2025 Temmuz itibariyle EPDK, EPIAŞ ve saha fiyatları temel alınarak hazırlanmıştır. GES fiyatları Solmeksan saha verilerine dayanmaktadır.
Not (22.08.2025): Banka/leasing ve katılım finansı ürün koşulları (vade, kâr payı/faiz, masraf ve teminatlar) dönemsel olarak güncellenir. Nihai karar için ilgili finans kuruluşundan güncel yazılı teklif alınız.
